Warto wybrać się do Strzegomia obejrzeć kościółek i za­poznać się z jego historią. Jak trafić do Strzegomia? Ja wybrałem się drogą wojewódzką od Osieka w kierunku do Staszowa. Na 10 km za Osiekiem skrę­ciłem w lewo na Strzegomek. Po ok. 4 km jazdy drogą przez las, w Strzegomku skręciłem w prawo w drogę do ko­ścioła. Już z daleka zauważyć można było barokową wieżyczkę na kościele. Będąc już na miejscu, obchodzę ko­ściół dookoła i wchodzę do wnętrza. Kościół jest otwarty, gdyż trafiłem na okres pomiędzy mszami. Wystrój ko­ścioła zrobił na mnie duże wrażenie. Po wykonaniu kilku zdjęć wnętrza kościoła spotykam ks. proboszcza Krzysztofa Lechowicza, który wła­śnie wyszedł z konfesjonału, kończąc spowiedź świętą. Poprosiłem księdza

proboszcza o opowiedzenie historii kościoła, Wyraził zgodę i rozpoczął:

Wg historyka Jana Długosza, drewniany kościół pod wezwaniem św. Andrzeja Apostoła w Strzegomiu znany był już w XV wieku. Kolatorem kościoła był król Polski, jako że wieś Strzegom, pozostawała własnością królewską. Natomiast parafia w Strze­gomiu wzmiankowana była nieco wcześniej, bo już w 1326 roku. Za­pewne istniał w tym czasie już drew­niany kościół. Miejscowość Strzegom, to jedna z najstarszych wiosek gminy Rytwiany. Znana była już w XII wie­ku. Jak doszło do powstania kościoła w Strzegomiu? - zapytuje ks. probosz­cza. Jak mówi tradycja, dawnymi laty, w okolicznych lasach na grubego zwie­rza polował król Kazimierz Wielki. To on polecił w tym miejscu wybudować drewnianą kaplicę, która służyć mia­ła do modlitwy i odprawiania mszy świętej. Pierwotny kościół drewniany w Strzegomiu powstał według róż­nych źródeł w 1404 lub 1441 roku.

Dotego celu wykorzystano istniejącą już kaplicę, przedłużając ją o dwa przęsła. Obecny trzynawowy, drewniany ko­ściółek wzniesiono z drewna modrze­wiowego według konstrukcji zrębowej. Konsekracji kościoła w 1595 roku dokonał biskup krakowski Jan Ra­dziwiłł. W latach 1609- 1875 kościół w Strzegomiu był kościołem filial­nym parafii Wiązownica. Jak wynika z opisu wizytacji kościoła, która miała miejsce w latach 1694, 1782 i 1857, stan jego był w opłakanym stanie. Brak funduszy na remonty stopniowo pogarszał stan techniczny kościoła. Dach od strony północnej był zgnity, ściany liche, podłoga zniszczona mówi proboszcz. Dopiero pod koniec dziewiętnastego wieku w kościele roz­poczęto niezbędne prace remontowe.

 

Pytam ks. pro­boszcza: - Od kiedy parafia posiada akta pa­rafialne? Parafia w Strzegomiu posiada akta parafialne od 1791 roku. Do parafii należą trzy miejscowo­ści: Strzegom, Strzegomek i Mucharzew z gminy Osiek. Odpusty odby­wają się w świę­to Matki Bożej Bolesnej tj. 15 września. Pa­rafia w Strzego­miu liczy 1027 dusz. Z tablicy informacyjnej znajdującej się na zewnątrz kościoła dowiaduję się, że kościół w Strzego­miu jest kościołem trzynawowym, orientowanym. Dach kościoła jest sto­sunkowo wysoki, jednokalenicowy, siodłowy, pokryty jodłowym gontem, z barokową wieżyczką na sygnaturkę. Po kościele oprowadza mnie ks. proboszcz Krzysztof Lechowicz. Wskazuje na nawę główną, która pokryta jest stropem płaskim, oddzielona od niż­szych naw bocznymi rzędami drew­nianych słupów. Strop w nawach bocznych jest ukośny. Nad stropem kruchty zachodniej

 

znajduje się chór muzyczny z elektrycznymi organami. Kierujemy się w kierunku prezbiterium. Ściany krótkiego, zamkniętego wielobocznie prezbiterium, pokryte są na całej wysokości piękną późnorenesansową boazerią. Proboszcz pokazuje je i omawia poszczególne tematy jakie one przedstawiają. Ko­ściół posiada trzy ołtarze. Zatrzymu­jemy się przed ołtarzem głównym. Jak mówi ks. proboszcz, ołtarz głów­ny jest późnorenesansowy z obrazem Matki Bożej Bolesnej przedstawiający sugestywną Piętę, oraz św. Andrzeja Apostoła. Wystrój kościoła posiada późnorenesansowe wyposażenie i licz­ne polichromie. Ołtarze boczne są barokowe. Przed wejściem do zakrystii, po lewej stronie w prezbiterium znaj­duje się piękna, późnorenesansowa ambona.

 

 

 

Na ambonę ks. proboszcz zwrócił szczególną uwagę. Bardzo ciekawie wykonana i godna uwagi jest również XVI wieczna chrzcielnica, kuta w kamieniu z barokową pokry­wą. Przed chrzcielnica zatrzymaliśmy się na dłużej. Portal południowy kru­chty wykonany jest w stylu późnego gotyku, modrzewiowy. Balustrada chóru, z rzeźbą św. Andrzeja pocho­dzi z XVII wieku. Przy kościele stoi dzwonnica drewniana o konstrukcji słupowej, opierzona deskami sosno­wymi z lat trzydziestych ubiegłego roku. O historii dzwonnicy i jej re­moncie opowiada kościelny, a zara­zem organista w tutejszym kościele. Należy zaznaczyć, mówi kościelny, że główne belki drewniane i konstrukcja szkieletowa w czasie remontu nie były wymieniane. Pozostały oryginalne, liczą sobie około 400 lat.

 

Otwiera drzwi do dzwonnicy i pokazuje wnętrze. Zawieszone wewnątrz są trzy

dzwony, w tym jeden gotycki z XVI wieku. Widać uzupełnienia w drewnianych belach nośnych. Zbudowana zosta­ła na planie kwadratu, posiada dach namiotowy, pokryty gontem ze sterczyną. Ogrodzenie kościoła i dzwon­nicy wykonano z kamienia polnego. Zapytuję ks. proboszcza o prace kon­serwatorskie w kościele i o jakieś nie­spodzianki. -W czasie prowadzonych prac konserwatorskich w 2002 roku w prezbiterium, w skrytce za boaze­rią, znaleziono figurkę - odpowiada proboszcz. Figurka przedstawia Chry­stusa Zmartwychwstałego i pochodzi z XVI wieku. Aktualnie znajduje się w muzeum diecezjalnym w Sando­mierzu. W 1927 roku rozpoczęto kolejne prace w celu przedłużenia korpusu nawowego o dalsze dwa przęsła w kierunku zachodnim. Przesunię­to także chór i na nowo oszalowano deskami kościół. Prace zakończono w wakacje 1939 roku, tuż przed wybu­chem II wojny światowej - opowiada proboszcz. Za probostwa ks. Kazimie­rza Stolarskiego w latach 1981- 1982 wybudowano murowany budynek plebani. Budowę prowadził Mieczy­sław Adamczyk, mieszkaniec Strzego­mia - mówi jeden z mieszkańców wsi udający się na mszę. Od 2002 roku proboszczem parafii w Strzegomiu jest ks. mgr Krzysztof Lechowicz. Ksiądz proboszcz jest również poetą, pisze wiersze. Ostatnio wydał tomik wierszy pod tytu­łem „Wszystko za mało". Przed księdzem Krzysztofem Lechowiczem, proboszczami w parafii Strzegom byli między innymi: ks. Kazimierz Sobczyk, ks. Kazimierz Stolarski ( 29 lat probo­stwa), ks. Mieczysław Kołsud, ks. Kalinowski i ks. Jagiełło, - mówi inny mieszkaniec zmierzają­cy do kościoła na mszę.

 

W 2012 roku bardzo uroczyście obchodzono 700 lecie istnienia parafii i kościoła w Strzegomiu. W 2017 roku z wizytą w Strzegomskim kościele gościł bp sandomierski opowiada inna mieszkanka wsi. Na zakończe­nie zwiedzania kościoła, zapytałem ks. proboszcza o dokonania w parafii Matki Bolesnej i św. Andrzeja Apostoła w ostatnich latach. W minionych piętnastu latach - mówi ks. proboszcz, przeprowadzono konserwację feretronu z XVIII wieku, zostały zakupione krzesła do kościoła, kandelabry ołta­rzowe, kinkiety ścienne, organy elek­tryczne WISCONT, figury aniołów, kielich mszalny, ocieplono ławki, od­nowiono wejście do kancelarii, ogro­dzono drugą część cmentarza, zaku­piono liczne ornaty, obrusy, świece, tła dekoracyjne, ufundowano relikwiarz, szafę na ornaty, część figur aniołów i kielich, figurę Chrystusa Miłosier­nego, kandelabry na boczny ołtarz, wykonano kilka nowych ławek. Wy­konano gruntowny remont elewacji budynku plebanii, wymieniono okna i dach. Budynek ocieplono i wyko­nano nowe tynki. Co w najbliższym czasie, jaki remont przewidziany jest w kościele? - zapytuje. Kolejny remont, jaki czeka kościół, to wymiana więźby dachowej i pokrycia (gontu) na koście­le mówi proboszcz. Bardzo dziękuję księdzu proboszczowi za poświęcony czas i przekazanie cennych informacji tym, jakże pięknym i historycznym kościółku. Szczęść Boże. Opuszczając kościół zwróciłem uwagę na sędziwy wiąz rosnący w pobliżu kościoła liczą­cy sobie ok. 300 lat. W parafii działa 5 róż różańcowych żeńskich, 2 męskie, 1 młodzieżowa. Do liturgicznej służby ołtarza należy ponad 20 chłopców, do scholi 15 dziewcząt. Warto zazna­czyć, że kościół w Strzegomiu leży na Świętokrzyskim Szlaku Architektury Drewnianej. Od Strzegomia 6 km na wschód prowadzi droga do Niekrasowa.